GROENE ECONOMIE
We maken de waarde van natuur zichtbaar. In 2019 vergeleken we duurzaamheidsstandaarden voor palmolie en boden we bedrijven, financiële instellingen, overheid en ngo’s handvatten om sojaproductie te verduurzamen: zonder verlies van bos of andere natuur.
Deel deze pagina op social media
Welke palmoliestandaard is het meest duurzaam?
Palmolieproductie gaat vaak gepaard met grootschalig biodiversiteitsverlies. Eén van de middelen om schade aan de natuur te beperken, is de brede toepassing van strikte duurzaamheidsstandaarden. Maar welke palmoliestandaard is daarvoor het beste? Wij zochten het uit en adviseerden bedrijven, financiële instellingen en overheden in hun keuze voor duurzame palmolie.
Palmolie is bijna niet weg te denken uit ons dagelijks leven: het wordt gebruikt in voedsel, cosmetica, schoonmaakproducten en biodiesel. “Helaas gaat de productie van palmolie vaak gepaard met grootschalig natuurverlies,” zegt Heleen van den Hombergh, expert agrocommodities bij IUCN NL. “Robuuste, vrijwillige duurzaamheidsstandaarden zijn een belangrijk element in de mix van maatregelen om te komen tot duurzame palmolie,” stelt Heleen. Er zijn verschillende palmoliestandaarden. Welke hanteert de beste criteria voor biodiversiteit en vraagt de striktste controle?
“Palmolie is bijna niet weg te denken uit ons dagelijks leven”
We hielpen bedrijven en overheden bij hun inzet voor duurzame palmolie.
In samenwerking met het Wereld Natuur Fonds, de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling en het Ministerie van Buitenlandse Zaken
Duurzaamheidsstandaarden langs de lat
“We hebben de zes meest toegepaste duurzaamheidsstandaarden langs de lat gelegd,” vertelt Heleen. “Die hebben we beoordeeld op de striktheid van hun criteria voor behoud van biodiversiteit én voor controle op naleving daarvan door producenten. De standaard van de Ronde Tafel voor Duurzame Palmolie (RSPO) steekt er met kop en schouders bovenuit.”
Aanbevelingen en advies
Het onderzoek laat zien hoe de zes standaarden scoren. Dat helpt overheden en bedrijven bij hun keuze voor de beste standaard voor het verduurzamen van de palmolie-keten. “Bovendien bevat het rapport aanbevelingen die financiële instellingen en afnemers kunnen helpen de toepassing van RSPO en andere duurzaamheidsstandaarden te verbeteren, want in de praktijk gaat het nog wel eens mis,” vertelt Heleen.
Ook adviseerden we verschillende financiële instellingen over duurzame palmolie, zoals de Nederlandse vermogensbeheerders Robeco en NN Investment Partners (NN IP).
Vermogen voor verandering
“Vermogensbeheerders kunnen hun investeringen gebruiken om verandering teweeg te brengen,” vertelt Heleen. “Maar vaak hebben ze geen toegang tot betrouwbare informatie over het gedrag van specifieke bedrijven. Onze partnerorganisaties in bijvoorbeeld Noord-Kalimantan, Indonesië, hebben die gegevens wél.”
“Het onderzoek helpt overheden en bedrijven bij hun keuze voor de beste standaard voor het verduurzamen van de palmolie-keten”
In gesprek met maatschappelijke organisaties
In samenwerking met het Wereld Natuur Fonds en de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling hebben wij NN IP in gesprek gebracht met maatschappelijke organisaties uit Noord-Kalimantan. “Onze lokale partnerorganisaties konden aantonen dat een specifiek bedrijf de rechten van lokale bewoners schond en schade aanrichtte aan de natuur,” vertelt Heleen. “Gewapend met dat bewijsmateriaal sprak zowel NN IP als Robeco het omstreden bedrijf aan op dit onacceptabele gedrag.” NN IP en Robeco hebben zich na onze gesprekken in 2019 aangesloten bij de Ronde Tafel voor Duurzame Palmolie, wiens standaard in ons onderzoek als beste naar voren kwam. NN IP heeft nu in haar beleid opgenomen dat partijen waarin zij investeert moeten voldoen aan de RSPO-standaard.
De Nederlandse vermogensbeheerders Robeco, NN Invest en Actiam voeren actief beleid om producenten, handelaren, gebruikers en andere financiële instellingen te bewegen tot duurzame productie en consumptie van palmolie. In 2019 brachten de drie vermogensbeheerders een gezamenlijk statement uit over hun bijdrage aan de transitie naar duurzame palmolie.
Naar ontbossingsvrije soja
Wereldwijd wordt ruim 300 miljoen ton soja geproduceerd. Ondanks ambitieuze doelstellingen gaat dat nog altijd gepaard met ontbossing, blijkt uit onderzoek van IUCN NL. We stimuleren alle partijen in de sector dan ook om ontbossingsvrije soja te vereisen: in hun inkoopbeleid, in criteria voor leningen en investeringen, en in beleid en regelgeving.
In 2014 zijn tijdens de VN-klimaattop in New York ambitieuze doelen gesteld om ontbossing een halt toe te roepen. “Helaas zijn we wat soja betreft nog ver verwijderd van de doelstelling om in 2030 volledig ontbossingsvrij te produceren,” concludeert Heleen van den Hombergh, expert agrocommodities bij IUCN NL, op basis van drie rapporten die IUCN NL in 2019 publiceerde.
We boden bedrijven, financiële instellingen, overheid en ngo’s handvatten om sojaproductie te verduurzamen: zonder verlies van bos of andere natuur.
In samenwerking met het Ministerie van Buitenlandse Zaken
Ontbossing binnen de kaders van de wet
Ten eerste onderzochten we in hoeverre ontbossing is toegestaan binnen de kaders van de wet. “Veel partijen richten zich in hun streven naar verantwoorde soja op naleving van lokale wet- en regelgeving,” vertelt Heleen. “Maar daarmee sluit je ontbossing niet uit: in Brazilië, Argentinië en Paraguay kan in totaal 110 miljoen hectare legaal ontbost worden voor soja, veeteelt of andere landbouw.” Ter vergelijking: dat is meer dan 26 keer de oppervlakte van Nederland. “En de impact op natuur is nog veel groter als we ook kijken naar andere ecosystemen, zoals graslanden en wetlands,” zegt Heleen.
“Snelle actie is vereist om ervoor te zorgen dat soja op verantwoorde wijze geproduceerd wordt, zonder verlies van bos of andere natuur”
Soja-gebruik in Europa
Ten tweede brachten we samen met het Initiatief voor Duurzame Handel (IDH) in kaart hoeveel soja Europa gebruikt en in hoeverre deze soja op verantwoorde wijze en aantoonbaar zonder ontbossing geproduceerd is. De conclusie is ontluisterend: in 2017 was slechts 13% van de in Europa gebruikte soja aantoonbaar ontbossingsvrij.
Standaarden voor duurzame soja langs de meetlat
Tot slot legden we verschillende standaarden voor duurzame soja langs de meetlat. Heleen: “We hebben de standaarden die de veevoedersector erkent beoordeeld op hun criteria ten aanzien van ontbossing en behoud van biodiversiteit, en op de vereiste controle op naleving. RTRS, de standaard van de Ronde Tafel voor verantwoorde soja, komt als beste naar voren als je beide criteria combineert.“
Conversievrije soja vereisen
Tezamen tonen de drie rapporten duidelijk aan dat snelle actie vereist is om ervoor te zorgen dat soja op verantwoorde wijze geproduceerd wordt, zonder verlies van bos of andere natuur. “De detailhandel, handelaren, financiers en overheden spelen daarin allemaal een rol,” zegt Heleen. “Aan de hand van onze rapporten roepen wij hen dan ook op om ontbossings- en conversievrije verantwoorde soja te vereisen: in hun inkoopbeleid, in criteria voor leningen en investeringen, en in beleid en regelgeving.” In juni presenteerde Heleen de bevindingen tijdens de jaarlijkse conferentie van de Ronde Tafel voor verantwoorde soja, waar belangrijke stakeholders uit de hele wereld samenkwamen om gezamenlijk toe te werken naar verantwoorde productie, verwerking en handel van soja.